Op steeds meer verschillende plekken zie je tegenwoordig dat mensenwerk wordt vervangen door technologie. Zorgpersoneel wordt geholpen door zorgrobots die van alle markten thuis zijn, bij voetbal kan de zogenoemde doellijntechnologie de scheidsrechters helpen door te beslissen of de bal wel of niet over de lijn is en ook bij tennis neemt de technologie steeds meer de overhand. Want waar je voorheen tijdens het kijken van een potje tennis op televisie nog veelal lijnrechters zag bepalen of een bal in of uit was, is het nu de technologie dat bepaalt of die mooie bal van Stefanos Tsitsipas of Iga Swiatek de lijn net wel of net niet raakte.

De Australian Open van 2021 was het eerste Grand Slam-toernooi waarbij er geen enkele lijnrechter meer aan te pas kwam en alle belangrijke beslissingen werden genomen met behulp van het zogenoemde Hawk Eye Live-systeem. Tegenwoordig zie je bij steeds minder toernooien lijnrechters langs het veld staan en wordt er juist op steeds meer plekken gebruik gemaakt van de technologie. Het zal dan ook niet lang meer duren voor de lijnrechter definitief wordt vervangen door het digitale systeem van lijnbewaking en dat is goed voor de sport, zo benadrukten onder anderen tenniss(t)ers als Novak Djokovic en Naomi Osaka al eerder.

Watervast systeem

Want hoe je het ook wendt of keert: zo’n watervast systeem zal te allen tijde eerlijker zijn dan het systeem waarbij mensenogen moeten concluderen of de bal in dan wel niet uit is. Bij het digitale systeem zijn er allerlei camera’s vanuit diverse posities die exact kunnen zien waar de bal belandt. Vervolgens sturen zij een seintje door naar de computer, waarna de umpire meekrijgt of de bal in of uit is. “Beslissingen zijn nu neutraler en objectiever. We maken het leven zo makkelijker en eerlijker voor de tennissers”, zei Dries Crama, hoofdscheidsrechter bij het ABN AMRO Open, eerder al tegen de NOS. Ook hij zag dat het vak van lijnrechter zeker wel charme had. “Maar dit hoort bij de evolutie van de sport”, aldus Crama.

Zeker voor bepaalde spelers is de nieuwe technologie omtrent het tennis, ongeacht de charme die gepaard ging met lijnrechters langs de lijn, een uitvinding die liever vandaag dan morgen bij ieder toernooi wordt ingezet. Menig tennisser ging (of gaat) een discussie met de lijnrechter namelijk niet uit de weg en tijdens de US Open van 2020 werd Djokovic zelfs gediskwalificeerd nadat hij uit frustratie een bal hard weg sloeg en daarmee een lijnrechter raakte. Ook John McEnroe, meervoudig Wimbledon- en Australian Open-winnaar, stond erom bekend de confrontatie met lijnrechters niet uit de weg te gaan en dat leverde hem een diskwalificatie op de Australian Open van 1990 op.

Vanaf 2025 in het hele ATP-circuit

Waar er al eerder op aanvraag – de tennisspelers konden per set een aantal keer aangeven dat zij een challenge wilden zien en op die manier kon met zekerheid worden vastgesteld of de bal in of uit was – met het digitale systeem werd gewerkt, vond de eerste grote test zonder lijnrechters plaatst tijdens de Next Gen ATP Finals. Bij dit toernooi, waar talentvolle tennissers van 21 jaar of jonger aan meedoen, moest de umpire het zonder lijnrechters doen en werd getest of het Hawk Eye Live-system de lijnrechters op de juiste manier kon vervangen. Dat beviel zo goed dat het meer en meer werd ingezet en eind april 2023 werd vervolgens duidelijk dat de ATP in 2025 volledig overstapt op de ‘elektronische arbitrage’. Andrea Gaudenzi, baas van de ATP, sprak van een ‘historisch moment in de tennissport’.

Volgens de ATP zijn namelijk niet alleen de tennissers zelf, maar ook alle belanghebbenden erbij gebaat dat de technologie de lijnrechter gaat vervangen. Zo ook de fans, die met behulp van het Hawk Eye Live-systeem bij ‘spannende’ ballen op schermen terug kunnen zien of de bal in of uit was en zodoende wordt er een nieuwe dimensie aan het spelletje wordt toegevoegd. De ATP gaat ervan uit dat de arbitrage op deze manier consistenter wordt en dat is volgens hen, net zoals Djokovic en Osaka al aangaven, een goede zaak. Bovendien zijn scheldkanonnades richting de lijnrechters van de verschillende bad guys in het tennis, zoals Nick Kyrgios vorig jaar nog deed, met deze ontwikkeling definitief van de baan.

Lijnrechter als ‘reserve’

Ook bij het ABN AMRO Open-toernooi in Rotterdam, het meest bekende ATP-toernooi dat in Nederland wordt gehouden, is het mensenwerk inmiddels al vervangen door de technologie. Toch is de lijnrechter nog niet helemáál uitgestorven in Ahoy. Zo stonden er tijdens het ABN AMRO Open 2023 nog bij iedere wedstrijd vijf lijnrechters ‘reserve’, voor het geval dat de technologie het toernooi onverhoopt in de steek zou laten. Feit is echter dat het digitale systeem van lijnbewaking nog vrijwel nergens heeft gehaperd en ook dat geeft maar weer aan dat het een waterdicht systeem is waarvan de kans groot is dat het in de toekomst alleen nog maar beter en belangrijker wordt.

Door Jeffrey Kool

Vind vergelijkbare artikelen

Blog

Alle blogs bekijken

Top 8 meest succesvolle tenniscoaches

Een tenniscoach: meestal vallen ze niet al te veel op en je krijgt er dan ook niet bijzonder veel van mee, maar ze zijn wel degelijk belangrijk. E...

Hoe zit het WTA puntensysteem eigenlijk in elkaar?

Inmiddels is Iga Swiatek al lange tijd de ‘koningin van het vrouwentennis’. De Poolse is al sinds 4 april 2022 de nummer één van de wereld en rijgt...